Bebeðin Aþýlarý Ne Zaman Baþlar? Bu Aþýlar Nelerdir?
Bebeðin aþýlarý doðar doðmaz baþlayacak, anneyle birlikte hastaneden taburcu edilmeden önce ilk Hepatit B aþýsý yapýlmýþ olacaktýr. Bunun ikincisi 1 ay sonra, üçüncüsü ise ikinciden 5 ay sonra yapýlacaktýr. 2 ayýný dolduran bebeðe, BCG ve karma, çocuk felci aþýlarý yapýlacak, karma aþý 4-6 haftalýk aralarla toplam 3 doza tamamlanacaktýr. Doktorunuz karma aþýyla birlikte menenjit aþýsýnýn yapýlmasýný da önerecektir. Bebek ilk 6 ayýný doldurunca, aþý sýklýðý da azalacaktýr. 9 ayda kýzamýk, 15 ayda kýzamýk- kýzamýkçýk- kabakulak, 18 ayda karma, çocuk felci, menenjit aþýsýnýn tekrarý (rapel) yapýlacaktýr. Doktorunuzun önerisiyle, 1 yaþý dolunca suçiçeði, 2 yaþý dolunca Hepatit A aþýlarý da yapýlabilir.
Aþýlarýn Yan Etkisi Var mýdýr?
Evet, her ilaçta olduðu gibi aþýlarýn da yan etkileri vardýr. Ancak, bunlar çoðunlukla hafif yan etkilerdir. Çocuðu koruduðu ölümcül hastalýklar düþünülünce, aþýlarýn hafif yan etkileri çok da önemli deðildir. Aþý sonrasý, aþý yerinde þiþlik, kýzarýklýk, aðrý, hafif ateþ, döküntü görülebilir. Doktorunuz, bebeðin aþý sonrasý dönemi rahat atlatmasý için bazý önerilerde bulunacaktýr. Aþý sonrasý ciddi yan etkilerin görülme riski ise, aþýlanmamýþ kiþinin hastalýða yakalanma riskine göre çok çok düþüktür.
Aþýnýn Bir Dozu Unutulur da Günü Geçerse Ne Yapýlmalý?
Aþýnýn doz aralýklarýnýn önerilenden uzun olmasý, aþýya olan yanýtý azaltmaz. Böyle bir durumda, yeniden baþlamak gerekmez, aþýlama programýna kaldýðý yerden devam edilir.
Ayný Anda Birkaç Aþý Yapýlabilir mi?
Evet, günümüzde kombine aþýlar birden fazla aþýyý tek bir enjektörde içerirler. Böylece, yan etki riski artmadan, tek bir iðne ile birden fazla hastalýða karþý aþýlanma saðlanýr. Bazen de ayný enjektörde karýþtýrýlamayan farklý aþýlar, farklý yerlerden uygulanabilir. Bu þekilde de yan etki görülme sýklýðý artmamaktadýr.
Hasta Çocuða Aþý Yapýlýr mý?
Ateþsiz basit bir üst solunum yolu enfeksiyonu veya ishal aþý yapýlmasýna engel deðildir. Ýyileþme dönemindeki bir hastalýk veya çocuðun antibiyotik kullanýyor olmasý da aþýya engel deðildir. Bu konuda kararý, aþý öncesi çocuðunuzu muayene eden doktoru verecektir.
Verem Aþýsý Doðumda mý Yapýlýr?
Birkaç yýl öncesine kadar öyleydi. Ancak, yenidoðan döneminde daha fazla yan etkiye yol açtýðý görülünce, son yýllarda bebeðin iki ayý dolduktan sonra yapýlýyor.
Verem Aþýsýnýn Yapýldýðý Yerde Neler Görülebilir?
Verem aþýsý 2 aylýk bebeðin sol omuzuna yapýlacaktýr. Birkaç hafta içinde aþý yerinde þiþlik, ardýndan kabuklanma olacaktýr. Bazen kabuk kalkýp kanayabilir veya akýntý olabilir. Aþý yeri, ciltte iz býrakýp iyileþir.
BCG (verem) Aþýsýndan Sonra Ne Zaman Ýz Oluþur?
BCG sonrasý genellikle 6-8 hafta içinde aþý yerinde iz oluþur. Bazen bu süre 3-6 ayý da bulabilir. Ancak, iz oluþmasa da vücudun baðýþýklýk sistemi aþýya yanýt vermiþ olabilir. Bu durumda, aþýnýn etkisi ppd denilen cilt testi ile kontrol edilir.
Sarýlýk Aþýsý Olan Bebek Sarýlýk Geçirir mi?
Yenidoðanlara, doðumdan sonra ilk yapýlan aþý Hepatit B aþýsýdýr. Bu aþý, bebeði ciddi bir mikrobik sarýlýk türü olan Hepatit B'den korur. Ancak, yenidoðan döneminde sýk görülen fizyolojik sarýlýðýn bununla ilgisi yoktur, mikrobik bir olay deðildir. Bu nedenle, Hepatit B aþýsý olsa da bebeðiniz yenidoðan sarýlýðý geçirebilir.
Hepatit B Aþýsý Sonrasý Kan Testi Yapmak Gerekir mi?
Hepatit B aþýsý sonrasý, aþýnýn tutup tutmadýðýna dair kan testi ( anti HB s) bakýlmasý herkes için gerekli deðildir. Ancak, eðer aþýlanan çocuðun annesi HB s pozitif ise ( sarýlýk mikrobunu taþýyorsa ), veya çocuðun baðýþýklýk sisteminin normal çalýþmasýna engel olacak bir hastalýðý varsa bakýlmasý uygun olacaktýr.
Hepatit B Aþýsýnýn Korumasý Ne Kadar Sürer? Tekrar Doz Gerekir mi?
Yapýlan uzun dönemli çalýþmalarda, aþýsý tamamlanan kiþilerde baðýþýklýk sistemi belleðinin en az 15 yýl korunma için yeterli olduðu saptanmýþtýr. Bu sürede veya sonrasýnda, kanda koruyucu antikor düzeyleri saptanamayacak kadar düþse de, baðýþýklýk sisteminin belleði mikropla karþýlaþma durumunda koruyucu tepki verecektir. Bu nedenle, günümüz bilgileriyle tekrar doz önerilmemektedir
Menenjit Aþýsý Olan Menenjit Geçirmez mi?
Ne yazýk ki, hayýr. Kýsaca menenjit aþýsý olarak adlandýrdýðýmýz aþý, aslýnda Hemofilus Ýnfluenza adlý bir bakteriye karþý geliþtirilmiþ bir aþýdýr. Bu bakteri, 6 yaþ altýnda menenjitin en sýk sebebidir, ama baþka menenjit etkenleri de vardýr. Aþýlý kiþi, bu diðer etkenlerin yol açtýðý bir menenjite yakalanabilir. Neyse ki, olayýn bir de iyi yaný var; Hemofilus influenza, çocuklarda menenjit dýþýnda pek çok ciddi enfeksiyona daha yol açabilir, aþýyla tüm bunlardan korunmak mümkün olacaktýr.
Menenjit Aþýsý Kaç Doz Yapýlýr?
Menenjit aþýsýnýn kaç doz yapýlacaðý, baþlangýç yaþýna göre deðiþir. Eðer, bebeðe karma aþýyla birlikte 2 aylýkken menenjit aþýsý da baþlanýrsa, ilk 6 ayda 3 doz, 1 yýl sonra da tekrar dozu olarak toplam 4 doz yapýlýr. Eðer, 6-12 ay arasý baþlanýrsa, önce 2 doz, sonraki yýl da hatýrlatma dozu olarak toplam 3 doz olacaktýr. Eðer ilk 1 yaþ içinde yapýlmazsa, 1 yaþ sonrasý tek bir doz yeterli olacaktýr.
Aþý Sonrasý Bebeðime Banyo Yaptýrabilir miyim?
BCG ( verem aþýsý) dýþýndaki diðer tüm aþýlar, bebeðin banyo yapmasýna engel deðildir. Ancak; BCG sonrasý aþý yerine 3 gün su deðmemesi gerekmektedir.
Saðlýk Bakanlýðýnýn Önerdiði Aþý Takvimi :
- BCG
- 2. Ayda
- Ýlkokul 1. sýnýfta ( PPD kontrolu ile )
- DBT ve POLÝO
- 2. ayda
- 3. ayda
- 4. ayda
- 16. ayda
- Ýlkokul 1. sýnýfta ( sadece polio )
- KIZAMIK
- 9. ayda
- 15-59. ay arasýnda
- Ýlkokul 1. sýnýfta
- HEPATÝT B
- 3. ayda veya doðumda veya 2. ayda
- 4. ayda 1. ayda 3. ayda
- 9. ayda 6. ayda 9. ayda
- Td
- Ýlkokul 1. sýnýfta
- Ýlkokul 5. sýnýfta
- T Lise 1. sýnýfta
|
